Sketchnoting – co to jest?

Sketchnoting – co to jest? Słowo sketchnoting pochodzi z języka angielskiego i wolnym tłumaczeniu oznacza notowanie za pomocą szkicu, notowanie szkicem. Dla osób, które po raz pierwszy spotykają się z tym pojęciem, całość brzmi dość enigmatycznie i niezrozumiałe. Niemniej jednak okazuje się, że sketchnoting znajduje coraz więcej zastosowań we współczesnym świecie, a dodatkowo jest dobrze przyjmowany przez społeczeństwo.

Czym jest sketchnoting?

Słówko sketchnoting składa się tak naprawdę z dwóch członów – sketch, co oznacza szkic oraz notę, co oznacza notować. W wolnym tłumaczeniu możemy więc powiedzieć, że sketchnoting to w rzeczywistości notowanie szkicem. W naszym społeczeństwie ta metoda tworzenia notatek nie jest jeszcze dobrze znana, a u niektórych osób budzi wręcz pewne zdziwienie. Przyzwyczailiśmy się bowiem do tego, że notatka ma postać słowną i trudno nam wyobrazić sobie, by mogła wyglądać inaczej. Przez długie lata notowaliśmy w szkołach to, co mówili nauczyciele, jednak zawsze musieliśmy używać słów, ewentualnie innych znaków, lecz nie rysunków. Szkicowanie w zeszycie zazwyczaj spotykało się z negatywnym odbiorem ze strony nauczycieli. Niestety, uczniowie, którzy notowali rysunkami, byli kojarzeni z osobami leniwymi, którym nie chce się pisać odręcznych notatek. Dziś jednak wiemy, że forma graficzna może przynosić wiele korzyści, a dodatkowo jest o wiele prostsza w odbiorze. To właśnie dlatego popularność sketchnotingu rośnie z roku na rok, także w Polsce. 

Jak wykonać dobrą notatkę graficzną?

Wiele osób z pewnością zastanawia się, jak właściwie wykonać wartościową notatkę, w której słowo zostanie zastąpione rysunkiem? Otóż w praktyce potrzeba trochę czasu, aby dojść do wprawy w tym zakresie. Pierwsze notatki zwykle próbujemy sporządzać, dbając o szczegóły. Powinniśmy jednak mieć na uwadze, że sketchnoting pomija kwestię estetyki czy dopieszczania dzieł. Właściwie nie mamy tutaj do czynienia z żadnym dziełem artystycznym – notatka ma być przede wszystkim użyteczna, natomiast doznania estetyczne, jakie wywołuje, nie są już tak ważne. Wykonując dobrą notatkę graficzną w duchu sketchnotingu, musimy przede wszystkim skupić się na ogólnikach. Obowiązuje tutaj zasada „od ogółu do szczegółu”, jednak powinniśmy pomijać przy tym kwestie mało istotne, tak zwane dodatki. Jeśli nie wnoszą one zbyt wiele, to spokojnie możemy nie umieszczać ich w naszej notatce. Stworzenie wartościowego streszczenia w formie graficznej wymaga umiejętności myślenia wizualnego, lecz niekoniecznie rysowania. Tak naprawdę im prostsza forma, tym lepiej do nas trafia. Na efektach estetycznych nie skupiamy się z jeszcze jednego powodu – sporządzenie notatki graficznej ma nam pomóc zaoszczędzić czas, który możemy poświęcić na inne czynności. W przypadku uczniów będzie to na przykład słuchanie nauczyciela czy analizowanie tematu, w przypadku osób uczestniczących w szkoleniu – dyskusja z prowadzącym.

Jak zostać specjalistą z zakresu sketchnotingu?

Sketchnoting polega na tworzeniu notatek graficznych na potrzeby własne bądź pewnej grupy. Coraz częściej wykorzystują go duże korporacje, na przykład podczas szkoleń czy spotkań. Specjalista sporządza krótką notatkę, którą następnie przesyła zainteresowanym. Pomaga ona usystematyzować niezbędne wiadomości, przekazane przez prowadzącego. Pozostaje jednak pytanie, co trzeba zrobić, aby specjalizować się w sketchnotingu? Otóż kluczem do sukcesu jest tutaj praktyka, a więc ciągłe doskonalenie własnych umiejętności. Obecnie możemy uczęszczać na różnego rodzaju kursy z zakresu sketchnotingu, jednak powinniśmy mieć świadomość, że prowadzą je głównie praktycy. Trudno bowiem uzyskać w tym zakresie jakiekolwiek wykształcenie. Wydaje się, że dobrze odnajdzie się w tym temacie osoba po studiach artystycznych, jednak niekoniecznie trzeba je ukończyć, aby tworzyć notatki graficzne. Osoby, które chcą doskonalić swój warsztat, w przeważającej większości wykorzystają go na potrzeby własne. Sketchnoting jest dla nich bowiem pasją i sposobem na to, aby uczyć się czy pracować efektywniej. Daje to spore, lecz jednocześnie trudne do policzenia korzyści. Oczywiście, sketchnoting prawdopodobnie wciąż będzie się rozwijał, zwłaszcza że w Polsce nie jest on jeszcze bardzo popularny. Niemniej jednak specjaliści z tego zakresu to tak naprawdę osoby, które samodzielnie zdobywają wiedzę i doskonalą swój warsztat poprzez praktykę.

Gdzie wykorzystać sketchnoting?

Obecnie sketchnoting znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach naszego życia. Czasami posługujemy się nim nieświadomie, na przykład sporządzając notatkę dla domowników w zakresie obowiązków do wykonania. Coraz częściej tworzenie notatek graficznych praktykują uczniowie oraz studenci, zdając sobie sprawę z zalet, jakie ma ta forma. Oczywiście, sketchnoting zdobywa popularność także w firmach – najczęściej tych większych, choć coraz częściej interesują się nim również mniejsze przedsiębiorstwa. Tak naprawdę można go wykorzystać w wielu dziedzinach życia, a ogranicza nas w tym wyłącznie nasza wyobraźnia.